Page 92 - เบญจมาศ คุชนี โรคเบาหวานและคุณประโยชน์ของผักพื้นบ้านไทย 2565

80 | เบญจมาศ คุชน ช นี โ ร ค เ บ าห ว าน แล ะ คุ ณ ป ร ะ โ ย ช น ข อ ง ผั ก พ น บ้ าน ไท ย ใ น ผู ป่ ว ย โ ร ค เ บ าห ว าน | 81
ุ
ี
80 | เ บ ญจมา ศ ค
ื
้
้
์

ตารางที่ 3-3: เป้าหมายการควบคุมปัจจัยเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อนที่หลอดเลือด 3.2 การควบคุมความดันโลหิต
ิ
(ดัดแปลงมาจากเอกสารอ้างองหมายเลข 2) การควบคุมระดับน้้าตาลในเลือดควบคู่กับการควบคุมระดับความดันโลหิตให้อยู่

ุ
การควบคุม / การปฏิบัติตัว เป้าหมาย ในเกณฑ์ปกติที่ตั้งเป้าหมายการรักษาไว้ สามารถลดอบัติการณ์การเกิดภาวะแทรกซ้อนได้
่
มาก โดยเฉพาะภาวะแทรกซอนทมต่อไต และต่อจอประสาทตา เป้าหมายการควบคม
ี
ี
้
ุ
ิ
ระดับไขมันในเลือด (มก./ดล.) ความดันโลหิตในผู้ป่วยโรคเบาหวาน คือ ให้ต่้ากว่า 140/90 มม.ปรอท ทั้งนี้ต้องพจารณา
ระดับ triglyceride < 150 ด้านอายุด้วย โดยในผู้ป่วยที่อายุน้อยสามารถตั้งเป้าหมายให้ต่้ากว่านี้ได้
(5)
ระดับ LDL-C < 100 ▪ กรณีผู้ป่วยมีระดับความดันโลหิตสูงกว่า 120/80 มม.ปรอท ควรเริ่มปรับเปลี่ยน
ระดับ HDL-C
- ผู้ชาย ≥ 40 พฤติกรรมสุขภาพ เช่น ดูแลใส่ใจเรื่องโภชนการที่เป็นปัจจัยเสี่ยงให้เกิดความดันโลหิตสูงให้
- ผู้หญิง ≥ 50 มากขึ้น ควบคุมปริมาณและชนิดของอาหาร ออกก้าลังกาย เป็นต้น
▪ ผู้ท่มีความดันโลหตสงกว่า 140/90 มม.ปรอท ตองไดรบยาลดความดนโลหต
ั
ิ
้
ั
ู
ี
ิ
้
ความดันโลหิต (มม.ปรอท)
- ความดันโลหิต systolic < 140 ได้แก่ ยากลุ่ม angiotensin converting enzyme inhibitors (ACEIs) (เช่น captopril,
- ความดันโลหิต diastolic < 90 enalapril, lisinopril, perindopril, ramipril เป็นต้น) หรือ angiotensin II receptor

น้ าหนักตัว blockers (เช่น losartan, valsartan, candesartan, irbesartan เป็นต้น) และอาจต้อง
ั
้
ู
้
ุ
่
้
ิ
2
ดัชนีมวลกาย (กก./ม ) 18.5-22.9 หรือใกล้เคียง พจารณาใหยาขับปัสสาวะร่วมดวย หากผป่วยไมสามารถควบคมระดบความดันโลหิตได้
รอบเอว (ซม.) กรณีผู้ป่วยมีค่าอตราการกรองของไต (estimated glomerular filtration rate; eGFR)
ั
- ผู้ชาย < 90 มากกว่า 30 มล./นาที/1.73 ม. สามารถให้ยาลดความดันโลหิตในกลุ่มยาขับปัสสาวะ
2
- ผู้หญิง < 80 thiazide diuretics (เช่น hydrochlorothiazide, chlorothiazide, indapamide,

การสูบบุหรี่ ไม่สูบบุหรี่และหลีกเลี่ยงการรับควันบุหรี่ metolazone, chlorthalidone) หากผู้ป่วยมีค่า eGFR นอยกว่า 30 มล./นาที/1.73 ม.
2
้

การออกก าลังกาย ตามค้าแนะน้าของแพทย์ พิจารณาให้ยาขับปัสสาวะที่อยู่ในกลุ่ม loop diuretics (เช่น furosemide, bumetanide,
torsemide เป็นต้น)
นอกจากยาลดความดันโลหตกลม ACEIs และ ARBs สามารถช่วยควบคุมความ
ิ
ุ
่
ดันโลหิตในผู้ป่วยโรคเบาหวานแล้ว ยังพบว่ายาทั้งสองกลุ่มสามารถลดอบัติการณ์การเกิด
ุ
ี
ภาวะแทรกซ้อนต่อไตได้อกด้วย ทั้งในกรณีที่ผู้ป่วยมีภาวะโปรตีนชนิดอัลบูมินรั่วออกมาใน
ปัสสาวะทั้งชนิด microalbuminuria และ macroalbuminuria นอกจากนี้ยังพบอกว่า
ี
ยาทั้งสองกลุ่มที่มีกลไกการออกฤทธิ์ยับยั้งการท้างานของ angiotensin II นั้นสามารถ
ิ
ั
ยับย้งกระบวนการ tyrosine phosphorylation ในวิถีการส่งสัญญาณของอนซูลิน
่
(insulin signaling pathway) หรออาจกลาวได้ว่ายาในกลม ACEIs และ ARBs สามารถ
ุ
ื
่
ลดความดันโลหิต ลดภาวะแทรกซ้อนต่อไตและยังช่วยท้าให้อินซูลินสามารถท้างานได้ดีขึ้น
นั่นเอง (3, 6, 7)