Page 237 - ตำราเภสัชวิทยาของยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนปลาย

Pharmacology of Drugs acting on PNS อชิดา จารุโชติกมล

3.3 -adrenoceptor agonists ไดแก brimonidine eye drop 0.15-0.2%
(Alphagan ) หยอดตาวันละ 2 ครั้ง
®
กลไกการออกฤทธิ์ ออกฤทธิ์กระตุนรีเซ็พเตอรชนิด 2-adrenoceptor ซึ่งเปน

autoreceptor มีผลลดการหลั่งสารสื่อประสาท norepinephrine จึงลดการกระตุน

-adrenoceptor ที่ ciliary epithelium และลดการสรางน้ําในดวงตา นอกจากนี้ยัง
ิ่
ิ
ชวยเพม uveoscleral outflow ไดดวย ยากลุมนี้จะทําใหเกด mydriasis ได อาจตอง

ระวังการใชยานี้ในผูปวยตอหินมุมปด เนื่องจากยาจะทําใหมานตาพับไปบดบังมุมตา
มากขึ้น
ผลขางเคียง ยาหยอดตาจะระคายเคืองตา ตาแหง จอประสาทตาบวมน้ําซึ่งมักสัมพันธ


ั
กบขนาดยา หากยาเขาสูกระแสโลหิตอาจทําใหความดันโลหิตเปลี่ยนแปลงและหัว
ใจเตนผิดจังหวะ ดังนั้นควรระวังการใชยากลุมนี้ในผูปวยกลุมดังกลาว brimonidine
จัดเปน pregnancy category B

3.4 carbonic anhydrase inhibitors, CAIs ไดแก acetazolamide (tab 250 มก.ทุก 6
®
ชั่วโมง, sterile solution for IV), dorzolamide eye drop 2% (Trusopt ) หยอดตา
วันละ 3 ครั้ง (หากยามีสวนผสมของ timolol จะใหวันละ 2 ครั้ง)
ั
กลไกการออกฤทธิ์ ยับยั้งการสรางน้ําในดวงตา โดยยบยั้งการทํางานของเอนไซม
ึ

carbonic anhydrase (CA) ซึ่งเปนเอนไซมที่พบในเนื้อเยอตาง ๆ ของรางกายรวมถง
ื่
-

ึ
่
ตา ทําหนาที่ในการเปลี่ยนน้ําและคารบอนไดออกไซดเปนไบคารบอเนต (HCO ) ซง
3
ciliary body จะดึงน้ําเขามาแลกกบการขบ HCO ออกไปเพื่อสรางน้ําในดวงตา เมื่อ
ั
ั
-
3

-
ั
ยาทําให HCO ลดลงจากการยบยงเอนไซม CA จึงชวยลดการดึงน้ําเขามาและลดการ
ั้
3
สรางน้ําในดวงตาได ยากลุมนี้นี้จัดเปนกลุมยาขับปสสาวะ (diuretics) ชนิดหนึ่งแตไมได
นํามาใชประโยชนเพื่อลดความดันโลหิตเนื่องจากมีประสิทธิภาพในการขับปสสาวะต่ํา

ิ
ผลขางเคียง ยาหยอดตาทําใหระคายเคืองตา อาจเกดการแพยารุนแรงเนื่องจากยามี

โครงสรางของ sulfonamides ยารูปแบบรับประทานทําใหคลื่นไสอาเจียน ปวดทอง

การรับรสเปลี่ยน อาจทําใหเกดอาการชาปลายมือและเทา เกดนิ่วในไตไดเนื่องจากยา
ิ
ิ
ทําใหปสสาวะเปนกรด เกดภาวะโพแทสเซียมในเลือดต่ํา (hypokalemia) คลอไรดใน
ิ
~ 216 ~