Page 202 - ตำราเภสัชวิทยาของยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนปลาย

Pharmacology of Drugs acting on PNS อชิดา จารุโชติกมล

ยาในเลือดต่ํากวา 10 ไมโครกรัม/มิลลิลิตร จะไมไดผลในการขยายหลอดลม

และถาระดับยาในเลือดสูงกวา 20 ไมโครกรัม/มิลลิลิตร จะเกิดพิษของยาที่

ั
เปนอนตราย (ดังอธิบายไวในหัวขอดานลาง) ทําใหการใชยาตองระมัดระวัง
มากขน นิยมทําในรูปแบบ sustained-release dosage forms ซึ่งเปนยา
ึ้
เม็ดที่ใชรับประทาน โดยยาที่รับประทานเขาไปจะคอย ๆ ปลดปลอยยา

ออกมาชา ๆ ในปริมาณที่เหมาะสมที่เห็นผลในการรักษาและระดับยาในเลือด
ิ
ไมสูงมาก โอกาสเสี่ยงตอการเกดพษของยาจะนอยลงและยาจะออกฤทธิ์นาน
ิ
กวายาเม็ดธรรมดา โดยออกฤทธิ์ไดนาน 8, 12 และ 24 ชั่วโมง ใชเฉพาะใน

ื

ี
ผูปวยหดระดับ moderate ขึ้นไป รวมทั้งในผูปวยที่มอาการตอนกลางคืน
(nocturnal asthma)

ี่
ขนาดทมีฤทธตานการอกเสบคือใชความเขมขนของยาในเลือด 5-10
ิ์
ั
ั
ไมโครกรัม/มิลลิลิตร ใชเปนการรักษาเพื่อปองกนแบบระยะยาวได และให 

หยุดยาเมื่ออาการไมดีขึ้น เนื่องจากเปนยารับประทานดังนั้นควรพิจารณา
ความสะดวกในการรับประทานยาของผูปวยรวมดวย
Aminophylline (รูปแบบฉีดเขาทางหลอดลเอดดําหรือ IV) ไม

ื่
แนะนําใหใชยาชนิดนี้เพอบรรเทาอาการหอบหืดกาเริบเฉียบพลัน เนื่องจากมี
ํ
ี
ผลขางเคียง ที่พบบอยคือ คลื่นไสอาเจยน ประกอบกับการใหยาฉีดนี้ที่
ั
ิ
โรงพยาบาล อาจซ้ําซอนกบยารับประทานที่ผูปวยไดรับอยูเดิมจนเกด

ผลขางเคียงของยาที่มากขึ้น นอกจากประเด็นในเรื่องความปลอดภัยแลวใน
็
เรื่องประสิทธิภาพในการบรรเทาอาการหลอดลมหดเกร็งนั้นกยังดอยกวากลุม
beta-adrenergic receptor agonists (SABA)

ผลขางเคียงและขอควรระวัง

- กรณีระดับยา theophylline ในเลือด มีคาต่ํากวา 20 ไมโครกรัม/
มิลลิลิตร (อยูในชวง therapeutic index) มีอาการคลื่นไส อาเจียน เบื่อ

อาหาร นอนไมหลับ ปวดศีรษะ หงุดหงิดงาย ซึ่งเปนผลจากการกระตุนระบบ
ประสาทสวนกลางและเยื่อบุกระเพาะอาหารโดยตรง

~ 181 ~