Page 145 - ตำราเภสัชวิทยาของยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนปลาย

Pharmacology of Drugs acting on PNS อชิดา จารุโชติกมล

ิ
ู
end-plate จึงคงอยไดนาน ซึ่งการเกด prolonged depolarization ของ end-plate จะ
นําไปสูการ block ของ neuromuscular transmission ไดอยางรวดเร็ว (ภาพที่ 4.3)

ิ
เนื่องจาก ACh ที่ถูกหลั่งออกมาระหวางที่มี depolarizing block จะกอใหเกด
ั
ั
ผล depolarization เชนกน ดังนั้นการยบยั้ง AChE จึงไมสามารถแกฤทธิ์ neuromuscular

block ที่เกิดจาก depolarizing drugs ได
Depolarizing drugs มักทําใหเกิด fibrillation หรือ fasciculation ของ
ี่
ํ
กลามเนื้อไดในชวงแรก เนื่องจากการทมี localized depolarization ของ end-plate ทาใหมี
transient fibrillation potential ตอใยกลามเนื้อแตละอัน ในกรณีที่เกิด fasciculation รุนแรง
ํ

อาจทาใหพบ postoperative muscle pain ได การปองกัน fasciculation อาจทําไดโดย
การให tubocurarine ในขนาดต่ํา ๆ กอนการให succinylcholine

ในสัตวกลุม nonmammalian บางชนิด เชน กบและนก พบมี slow skeletal
muscle fibers อยดวย ซึ่งจะตอบสนองตอ depolarizing drugs ในแบบ sustained
ู

ั
contracture โดยที่ความแรงของการเกิด contracture จะเปนอัตราสวนกบความเขมขนของ
ยา ดังนั้นวิธีการตรวจสอบ depolarizing drugs จึงอาจทําไดโดยดูผลที่มีตอไก สารพวก

competitive blocker จะทําใหเกด flaccid paralysis สวนสาร depolarizing จะทําใหมีการ
ิ
หดเกร็งของกลามเนื้อ คอและ ขา ทําใหดึงคอกลับไปดานหลัง และขาเหยียดเกร็ง
ี
ั
Depolarizing drugs ที่มีใชในปจจุบนมีเพยงตัวเดียว คือ succinylcholine
(IV) ซึ่งมระยะการออกฤทธิ์สั้น (<10 นาที; ultrashort acting) โครงสรางทางเคมีจะเปน 2
ี

โมเลกุลของ ACh มาตอกัน ดังนั้นจึงมีฤทธิ์คลาย ACh และจะรวมตัวกับรีเซ็พเตอร nicotinic ที่
end-plate membrane ในชวงแรกจะพบวามี fasciculation ของใยกลามเนื้อ (phase I) แต

จะเกดเพยงระยะเวลาสั้น ๆ แลวจะเกด neuromuscular block (phase II) ดังแสดงในตาราง
ิ
ี
ิ
ํ

็

ที่ 4.3 อยางไรกตามผลจาก fasciculation อาจทาใหม postoperative muscle pain
ี
และอาจเพิ่ม tissue damage ในกรณีที่ผูปวยมี fracture ได
ในคนเราพบวา extraocular muscle กมี slow fibers ซึ่งตอบสนองแบบ

็
contracture ดังนั้นการให succinylcholine จึงอาจพบวามีการเพิ่มความดันลูกตาแบบ

ิ
ชั่วคราว โดยทั่วไปแลวผลดังกลาวไมกอใหเกดปญหาใด ๆ ยกเวนกรณีที่มีการผาตัดเปดตา อาจ

~ 125 ~