Page 103 - ตำราเภสัชวิทยาของยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนปลาย

Pharmacology of Drugs acting on PNS อชิดา จารุโชติกมล

Epi ใชพนในกรณีมีอาการหอบหืดกําเริบเฉียบพลันหรือฉุกเฉิน เนื่องจากมฤทธิ์
ี
ขยายหลอดลม ยบยงการหลั่ง histamine และนอกจากนี้ยงมีประโยชนในแงทําให 
ั
ั
ั้
bronchial vessel หดตัว ทําใหลด mucous edema แตทั้งนี้ Epi อาจมีผลตอรีเซ็พเต
อรชนิดอื่นไดดวย เชน 1-adrenoceptor ซึ่งอาจเปนอาการไมพงประสงคขณะกําลัง
ึ
ไดรับยา
- ผลตอตา

การปรับมานตา (iris) เพอใหรูมานตา (pupils) หดเล็กลงหรือขยายนั้น ตอง
ื่

อาศัยกลามเนื้อเรียบ 2 สวนของมานตา คือกลามเนื้อ radial muscle (dilator
muscle หรื อ longitudinal muscle) มีระบบป ระสาท ซิ มพาเทติ ก (-

ู
adrenoceptor) ควบคุม เมื่อถกกระตุนจะทําใหกลามเนื้อนี้หดตัว รูมานตาจะขยาย
(mydriasis) และ circular muscle (constrictor muscle หรือ sphincter muscle)
ื่
ถูกควบคุมโดยระบบประสาทพาราซิมพาเทติก (M3 receptor) เมอถูกกระตุนจะทําให 
กลามเนื้อนี้หดตัว รูมานตาจะหรี่เล็กลง (miosis)

นอกจากนั้นที่ ciliary muscle ในตาซึ่งมีรีเซ็พเตอรชนิด 2 เมื่อกระตุนระบบ
ประสาทซิมพาเทติกที่รีเซ็พเตอรชนิดนี้ กลามเนื้อเรียบนี้จะคลายตัว suspensory

ํ
ligament จะเคลื่อนไปทางดานหลัง ทาใหเลนสมีความโคงนอยลง จึงปรับใหสายตา
มองเห็นในระยะไกลได และในทางตรงขามเมื่อกระตุนดวยระบบประสาทพาราซิมพาเท
ติก (M3 receptor) จะทําใหกลามเนื้อนี้หดตัว ทําใหปรับสายตามองเห็นในระยะใกลได

ั้

ึ
ดีขึ้น ดังนั้น catecholamines จงมีผลทงทําใหรูมานตาขยาย และการมองเห็นภาพ
เปลี่ยนแปลงไป

~ 83 ~