Page 44 - การคุ้มครองผู้บริโภคด้านยาและสุขภาพสำหรับประชาชน
P. 44
พ.ศ. 2518 และมีความไม่ทันสมัยหลายประการ สภานิติบัญญัติแห่งชาติ จึงได้ให้ความเห็นชอบกฎหมายวัตถุที่
ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาทฉบับใหม่นี้ โดยปรับปรุงเนื้อหาในหลายส่วน อาทิเช่น องค์ประกอบของคณะกรรมการ
วัตถุที่ออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท การขออนุญาต และการออกใบอนุญาตเกี่ยวกับวัตถุที่ออกฤทธิ์ต่อจิตและ
ประสาท หน้าที่ของผู้รับอนุญาต หน้าที่ของเภสัชกร การโฆษณา และอานาจหน้าที่ของพนักงานเจ้าหน้าที่
ั
รวมถึงปรับปรุงบทก าหนดโทษและอตราค่าธรรมเนียมให้เหมาะสมยิ่งขึ้น สาระส าคัญที่ผู้บริโภคควรทราบมี
ดังนี้ (ราชกิจจานุเบกษา, 2559b)
“วตถุออกฤทธิ์” หมายความว่า วัตถุที่ออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาทที่เป็นสิ่งธรรมชาติหรือที่ได้จากสิ่ง
ั
ธรรมชาติ หรือวัตถุที่ออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาทที่เป็นวัตถุสังเคราะห์ ทั้งนี้ ตามที่รัฐมนตรีประกาศ
ั
“วตถุต ารับ” หมายความว่า สิ่งปรุงไม่ว่าจะมีรูปลักษณะใดที่มีวัตถุออกฤทธิ์รวมอยู่ด้วย ทั้งนี้ รวมทั้ง
วัตถุออกฤทธิ์ที่มีลักษณะเป็นวัตถุส าเร็จรูปทางเภสัชกรรมซึ่งพร้อมที่จะน าไปใช้แก่คนหรือสัตว์ได้
“วตถุต ารับยกเวน” หมายความว่า วัตถุต ารับที่รัฐมนตรีประกาศก าหนดให้ได้รับการยกเว้นจาก
ั
้
มาตรการควบคุมบางประการส าหรับวัตถุออกฤทธิ์ที่มีอยู่ในวัตถุต ารับนั้น
วัตถุออกฤทธิ์แบ่งเป็น 4 ประเภทตามระดับอนตรายจากการใช้และประโยชน์ที่ได้จากทางการแพทย์
ั
คือ
ก. ประเภท 1 วัตถุออกฤทธิ์ที่ไม่ใช้ในทางการแพทย์ และอาจก่อให้เกิดการน าไปใช้หรือมีแนวโน้มใน
การน าไปใช้ในทางที่ผิดสูง
ข. ประเภท 2 วัตถุออกฤทธิ์ที่ใช้ในทางการแพทย์ และอาจก่อให้เกิดการน าไปใช้หรือมีแนวโน้มในการ
น าไปใช้ในทางที่ผิดสูง
ค. ประเภท 3 วัตถุออกฤทธิ์ที่ใช้ในทางการแพทย์ และอาจก่อให้เกิดการน าไปใช้หรือมีแนวโน้มในการ
น าไปใช้ในทางที่ผิด
ง. ประเภท 4 วัตถุออกฤทธิ์ที่ใช้ในทางการแพทย์ และอาจก่อให้เกิดการน าไปใช้หรือมีแนวโน้มในการ
น าไปใช้ในทางที่ผิดน้อยกว่าประเภท 3
อาการเมื่อติดวัตถุออกฤทธิ์
(1) วัตถุออกฤทธิ์ประเภท 1 เกิดอาการประสาทหลอน การท างานของระบบประสาทส่วนกลาง
เปลี่ยนแปลง ระบบสัมผัส ความรู้สึกนึกคิด อารมณ์เปลี่ยนแปลง ม่านตาขยาย ความดันโลหิตสูง หัวใจเต้นเร็ว
(2) วัตถุออกฤทธิ์ประเภท 2 จะมีฤทธิ์กระตุ้นระบบประสาทส่วนกลาง ท าให้อาการซึมเศร้าลดลง
ี
กระตุ้นการหายใจ ลดความอยากอาหาร แต่ผลของการกระตุ้นมีเพยงระยะสั้น แล้วจะตามด้วยการกดอย่าง
รุนแรง ท าให้ต้องใช้ยาบ่อย ๆ และเมื่อใช้เป็นเวลานาน จะมีอาการดื้อยาและติดยาตามมา บางตัวจะมีฤทธิ์กด
การท างานของระบบประสาทส่วนกลาง ท าให้หลับ เมื่อใช้นาน ๆ จะมีอาการดื้อยาและการติดยาได้เช่นกัน
และหากใช้ยาเกินขนาดอาจท าให้หมดสติ หายใจช้า ความดันโลหิตต่ า
31
