Page 61 - ตำราเภสัชวิทยาของยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนปลาย

Pharmacology of Drugs acting on PNS อชิดา จารุโชติกมล

ยาที่ออกฤทธิ์ตอ ANS แบงเปน
1. ยาที่มีผลตอระบบประสาทพาราซิมพาเทติก ไดแก

 ยาที่มีผลกระตุนระบบประสาทพาราซิมพาเทติก (cholinomimetic: choline

ester , natural alkaloids และ anticholinesterase agents (anti-AChEs)
 ยาที่มีผลยับยั้งระบบประสาทพาราซิมพาเทติก : muscarinic blocking agents

ี
่
2. ยาทมผลตอระบบประสาทซมพาเทตก ไดแก 
ิ
ิ
ี

 ยาที่มีผลกระตุนระบบประสาทซิมพาเทติก : catecholamines และ non-
catecholamines
 ยาที่มีผลยับยงระบบประสาทซิมพาเทติก : ยาในกลุม -adrenergic blocking
ั้
agents, - adrenergic blocking agents, adrenergic neuron blocking agents และ

centrally adrenergic blocking agents

ตารางที่ 1.8 ตัวอยางสารออกฤทธิ์ตอระบบประสาทสวนปลาย แบงกลุมกลไกการออกฤทธ ิ์

ตามขั้นตอนการสรางและหลั่งสารสื่อประสาท (ดัดแปลงจาก Katzung & Vanderah, 2021)
ขั้นตอนที่ยาไปมีผล ตัวอยางยา บริเวณ/ตําแหนงที่ออกฤทธิ์ ผลที่เกิดขึ้น
การเกิดกระแส Local anesthetics, Nerve axons ปดกั้น sodium

1
ประสาทและ tetrodotoxin, channels ปดกั้นการสง
2
Action potential saxitoxin สัญญาณกระแสประสาท
การสังเคราะหสาร Hemicholinium Cholinergic nerve ปดกั้นการ uptake o

สื่อประสาท terminals: membrane นําเขาสารตั้งตน คือ
choline จึงชะลอการ
สรางสารสื่อประสาท

-Methyltyrosine Adrenergic nerve ยับยั้งเอนไซม tyrosine
(metyrosine) terminals and adrenal hydroxylase จึงยับยั้ง
medulla: cytoplasm การสังเคราะหสารสื่อ

ประสาท

~ 41 ~