Page 58 - ตำราเภสัชวิทยาของยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนปลาย

Pharmacology of Drugs acting on PNS อชิดา จารุโชติกมล


สารที่ออกฤทธิ์ตอระบบประสาทสวนปลาย จะมีผลตอเซลลประสาท คือ
6.1 เพิ่มหรือลดปริมาณสารสื่อประสาทเปาหมาย กลไกจําเพาะของยานั้นจะมีหลายแบบ

เชน

6.1.1 ยาจะไปจับกับ transporter protein และยาที่มีผลตอการ uptake ของ
สารสื่อประสาทหรือสารสําคัญกลับ presynaptic knob เชน

ผลตอระดับ ACh
- ลดระดับ ACh : ยา hemicholinium จะยับยั้งการ uptake ของ choline

กลับ presynaptic terminal

ผลตอระดับ NE

ั
ิ่
- เพมระดับ NE : tricyclic antidepressants (TCA), cocaine จะปองกน
การเก็บกลับของ NE จาก synaptic cleft โดยยับยั้งที่ NET
ผลตอระดับ DA
- เพิ่มระดับ DA : amphetamine จะปองกันการเก็บกลับของ DA

6.1.2 ยาจะมีผลตอ vesicle

ผลตอระดับ ACh
- เพิ่มการหลั่ง ACh : -bungarotoxin (พิษงูสามเหลี่ยม)

- ยับ ยงการหลั่ง ACh : botulinum toxin และ cytochalasin B,
ั้
vesamicol ยับยั้งที่ VAT ลดการเก็บ ACh เขาสะสมใน vesicle
ผลตอระดับ NE :

- เพิ่มระดับ NE : amphetamine , tyramine กระตุนการหลั่งของ NE จาก

ปลายประสาท
2+
- ลดระดับ NE : reserpine (Mg chelator), tetrabenazine จะยับยั้งการ
เก็บ NE เขา vesicles (ยับยั้งที่ vesicular monoamine transporter;
VMAT) ทําใหถูกทําลายโดย MAO มากขึ้น จึงลดการสะสม NE

ผลตอระดับ DA : reserpine จะยับยั้งการเก็บ DA เขา vesicles

~ 38 ~