Page 180 - ตำราเภสัชวิทยาของยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนปลาย
P. 180
Pharmacology of Drugs acting on PNS อชิดา จารุโชติกมล
ทําใหเกิดการหดตัวของกลามเนื้อเรียบตาง ๆ รวมถึงกลามเนื้อหูรูดของทางเดินปสสาวะ
ดวย ทําใหปดกั้นการขับถายปสสาวะของผูปวยเพิ่มขึ้น นอกจากนี้ควรระวังการไดรับยา
กลุม antimuscarinic drugs (anticholinergic drugs) รวมถึงยาแกแพรุนดั้งเดิม
ึ
้
่
ุ
ี
(sedative-antihistamine) เนองจากยารนนีม antimuscarinic effect ซงกลไก
่
ื
ิ่
ดังกลาวจะมีผลใหกระเพาะปสสาวะคลายตัว ลดการบีบขับปสสาวะออกมา จึงเพมการ
คั่งคางของปสสาวะในกระเพาะปสสาวะของผูปวยตอมลูกหมากโตใหมีเพิ่มขึ้นได
®
- 5-alpha reductase inhibitors (5-ARIs) เชน finasteride (Proscar , Propecia )
®
ขนาด 5 มก. วันละครั้ง (ขนาด 1 มก. ใชรักษาศีรษะลาน) และ dutasteride ขนาด 0.5
มก. วันละครั้ง เปนตน
กลไกการออกฤทธิ์
ยับยั้งเอนไซม 5-AR จึงยับยั้งการเปลี่ยนฮอรโมน testosterone เปน
dihydrotestosterone (DHT) ซึ่งเปน endogenous androgen sex steroid
hormone พบไดที่ตอมลูกมหมาก seminal vesicles, epididymites, hair follicles,
ผิวหนัง ตับ และสมอง ฮอรโมน DHT จะกระตุนการเพิ่มจํานวนเนื้อเยื่อเกี่ยวพันของ
ตอมลูกหมาก ยานี้จะลดการสราง DHT จึงทําใหตอมลดขนาดลง ยาจะเห็นผลชา
สามารถเห็นผลการรักษาหลังไดรับยาไปแลวอยางนอย 3 เดือน ยากลุมนี้เหมาะกับ
ผูปวยที่มีกอนขนาดใหญเกิน 30 มิลลิลิตร (โดยประเมินจากภาพถาย เชน CT, MRI,
ultrasound และการสองกลอง เปนตน)
Finasteride มีผลตอ 5-AR type II isoenzyme ที่พบมากที่ตอมลูกหมากในขณะที่
dutasteride จะมีผลตอทั้ง type I และ type II isoenzyme จึงมีผลตอระดับ DHT ที่
อื่น ๆ ดวย คาครึ่งชีวิตของ finasteride และ dutasteride เทากับ 6-8 ชั่วโมง และ 5
สัปดาห ตามลําดับ
ผลขางเคียง ผมดกขน ยามีผลตออสุจ ความรูสึกทางเพศลดลง มะเร็งตอมลูกหมาก
ึ้
ิ
(พบนอย) เปนตน
~ 159 ~