Page 234 - การคุ้มครองผู้บริโภคด้านยาและสุขภาพสำหรับประชาชน
P. 234
ี่
บทท 13 การคุ้มครองผู้บริโภคทางเภสัชศาสตร์
จิราพร ลิ้มปานานนท์
“การคุ้มครองผู้บริโภคทางเภสัชศาสตร์” เป็นส่วนหนึ่งของการคุ้มครองผู้บริโภคทางเภสัชสาธารณสุขซึ่ง
ได้กล่าวรายละเอียดไว้บ้างแล้วในบทที่ 1 ในบทนี้ต้องการน าเสนอภาพรวมของบทบาทเภสัชกรที่มการพัฒนาอย่าง
ี
ต่อเนื่องในประเทศไทย โดยแบ่งเป็น 3 ยุคของการพฒนา ยุคที่หนึ่ง คือ ยุคการพฒนาทางเภสัชภัณฑ์ ยุคที่สอง
ั
ั
ั
คือ ยุคการพฒนาการบริบาลทางเภสัชกรรม ปัจจุบันเข้าสู่ยุคที่สาม คือ ยุคการคุ้มครองผู้บริโภคทางเภสัชศาสตร์
ดังนั้น บทความนี้เป็นการน าเสนอแนวคิดการท างานของเภสัชกรด้านงานคุ้มครองผู้บริโภค เพอเป็นประเด็นท้า
ื่
ทายในการพัฒนางานด้านนี้ให้เป็นที่ยอมรับของสังคมไทย
เนื้อหา
• การคุ้มครองผู้บริโภคทางเภสัชศาสตร์
• บทบาทเภสัชกร: การผลิตและการให้บริการผู้ป่วย (Pharmaceuticals and Patient Concerned)
• บทบาทเภสัชกร: การคุ้มครองผู้บริโภค (Social concerned)
13.1 การคุ้มครองผู้บริโภคทางเภสัชศาสตร์
ุ้
หลักการที่ส าคัญของการคุ้มครองผู้บริโภค คือ การท าให้ผู้บริโภคคมครองตนเองได้ สร้างความเข้มแข็งให้
ผู้บริโภคทั้งในลักษณะปัจเจกและกลุ่มองค์กรผู้บริโภค ไม่ใช่การเน้นการพงพงนักวิชาการ แต่เป็นการท างานร่วม
ิ
ึ่
และประสานงานกัน ดังนั้นการคุ้มครองผู้บริโภคทางเภสัชศาสตร์ คือ การท าให้ผู้บริโภคและ/หรือกลุ่มองค์กร
ผู้บริโภคมีความรู้ ความเข้าใจ และมีพฤติกรรมสุขภาพ ตลอดจนการใช้ยาอย่างสมเหตุผล และรู้เท่าทันการตลาด
ของธุรกิจสุขภาพ เภสัชภัณฑ์ ผลิตภัณฑ์อาหารเสริม หรือเสริมอาหาร สามารถเฝ้าระวังติดตามปัญหาเกี่ยวกับยา
พัฒนาระบบการเฝ้าระวังและการเตือนภัยจากระบบการเฝ้าระวัง
หากเป็นเช่นที่กล่าวข้างต้นแล้ว การท างานคุ้มครองผู้บริโภคทางเภสัชศาสตร์เป็นบทบาทของเภสัชกร
หรือไม่? สังคมของเราจ าเป็นต้องมีวิชาชีพเภสัชกรรมคุ้มครองผู้บริโภคหรือไม่? ค าถามเหล่านี้เป็นค าถามที่ท้าทาย
ความรู้ความสามารถทางวิชาการของเภสัชกร การท างานของเภสัชกรในเรื่องการคุ้มครองผู้บริโภค จึงเป็นเรื่องท้า
ั
ื่
ทายของการประกอบวิชาชีพ วิชาชีพเภสัชกรรม เป็นการประกอบอาชีพเพอพฒนาวิชาการทางเภสัชศาสตร์ ใน
ด้านต่าง ๆ คือ
1. ด้านที่เกี่ยวกับตัวผลิตภัณฑ์ยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพ (Pharmaceuticals concerned)
2. ด้านที่เกี่ยวกับผู้ป่วยเฉพาะราย (Patient concerned)
3. ด้านที่เกี่ยวกับสังคม/ชุมชน (Social concerned)