Page 16 - การคุ้มครองผู้บริโภคด้านยาและสุขภาพสำหรับประชาชน
P. 16
การอนุรักษ์ (preservation) หมายความถึง การป้องกัน สงวนรักษาสิ่งที่มีอยู่ให้คงเดิม คงสภาพ
ความอุดมสมบูรณ์ไว้ หรือให้สูญเสียน้อยที่สุด รู้จักใช้ให้ถูกต้องได้ผลคุ้มค่า เช่น การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ
การอนุรักษ์ความดี ความงาม ความจริง มาตรฐานแห่งความดี คุณธรรม เป็นต้น
เนื่องจากความหมายของค าศัพท์ทั้ง 4 ค ามีความใกล้เคียงกัน ผู้สนใจศึกษางานคุ้มครองผู้บริโภคจึง
ต้องเข้าใจค าว่า การคุ้มครอง (protection) เพราะค านี้จะครอบคลุมกว้างรวมถึง การส่งเสริมและการป้องกัน
ื่
ไว้ด้วย เช่น การส่งเสริมให้ผู้บริโภคมีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องการเลือกซื้ออาหารที่ปลอดภัย เพอป้องกัน
ั
อนตรายจากการรับประทานอาหารที่ไม่สะอาดและเกิดผลเสียต่อสุขภาพ กล่าวคือสามารถคุ้มครองตนเองได้
นั่นเอง
การคุ้มครองผู้บริโภค หรือ Consumer Protection เป็นการน าค า 2 ค าข้างต้น คือ การคุ้มครอง
และผู้บริโภค มารวมกัน ซึ่งท าให้เกิดความหมายคือ การป้องกัน ระวัง ดูแล พทักษ์รักษา อารักขาป้องกันไว้
ิ
ไม่ให้ผู้ที่ซื้อมาใช้ ผู้กิน ผู้เสพ ผู้ใช้สอย ผู้น ามาใช้ให้เกิดประโยชน์ เกิดภัยอนตราย บาดเจ็บ หรือเกิดความ
ั
เสียหาย
ลักษณะของการคุ้มครองผู้บริโภคจะมีความหมายกว้างในทุกด้านของการบริโภค ทั้งการบริโภควัตถุ
ผลิตภัณฑ์ หรือสิ่งของที่เป็นทั้งอสังหาริมทรัพย์ (สิ่งที่เคลื่อนที่ไม่ได้) เช่น บ้าน ที่อยู่อาศัย ที่ดิน และ
ิ
สังหาริมทรัพย์ (สิ่งที่เคลื่อนที่ได้) เช่น รถยนต์ โทรศัพท์มือถือ คอมพวเตอร์ เสื้อผ้า ของใช้ต่าง ๆ การบริโภค
บริการต่าง ๆ เช่น งานบริการจากร้านขายของช า ห้างร้าน ร้านอาหาร โรงแรม โรงภาพยนตร์ โรงเรียน
สนามบิน เป็นต้น รวมถึงการคุ้มครองการบริโภคผลิตภัณฑ์และงานบริการด้านสุขภาพ
ื่
เพอเน้นความส าคัญและขอบเขตของการคุ้มครองผู้บริโภคด้านสุขภาพให้ชัดเจนมากยิ่งขึ้น จึงมีการ
ก าหนดค าที่เฉพาะกับงานด้านนี้ว่า การคุ้มครองผู้บริโภคด้านเภสัชสาธารณสุข หรือ Consumer
Protection in Public Health Pharmacy ซึ่งหมายความถึง การคุ้มครองผู้บริโภคในด้านสุขภาพ อนามัย
ร่างกายและจิตใจของประชาชนทั่วไป โดยเน้นในบทบาทหน้าที่ของเภสัชกรในการคุ้มครองผู้บริโภค
1.3 การคุ้มครองผู้บริโภคด้านเภสัชสาธารณสุข
การคุ้มครองผู้บริโภคด้านเภสัชสาธารณสุขอาศัยแนวคิดเรื่อง “การปลอดภัยไว้ก่อน” (precautionary
principle) โดยมีมาตรการ 6 ประการที่ช่วยส่งเสริมหรือสนับสนุนให้เกิดความปลอดภัยในการบริโภคของ
ประชาชน ดังนี้
การบังคับใช้กฎหมาย (enforcement) ได้แก่ การมีมาตรการต่าง ๆ ก่อนและหลังที่สินค้าจะวาง
จ าหน่ายในตลาด การมีมาตรฐานจริยธรรมของผู้ประกอบการ การมีมาตรฐานการผลิต และการมีมาตรฐาน
ของสินค้า
3