Page 43 - ตำราเภสัชวิทยาของยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนปลาย

Pharmacology of Drugs acting on PNS อชิดา จารุโชติกมล

ิ่
(apocrine) เปนตน การศึกษาในปจจุบันพบชนิดยอยของรีเซ็พเตอรเพมเติมแบงเปน 1A, 1B,
ี่
1D เปนตน พบที่นบริเวณแตกตางกน 1B พบไดท vascular smooth muscle ในขณะที่ 1A
ั
พบที่ทางเดินปสสาวะ

 -adrenoceptor พบมากที่สวนปลายประสาทของ presynaptic
2
adrenergic neurons และพบที่เกล็ดเลือด เซลลไขมัน กลามเนื้อเรียบ ตับออน การศึกษาใน


ิ่
ั
ปจจุบันพบชนิดยอยของรีเซ็พเตอรเพมเติมเชนกน แบงเปน (2A, 2B, 2C) พบที่นบริเวณ
แตกตางกัน ชนิด 2B พบไดที่ vascular smooth muscle ในขณะที่ 2A และ 2C พบไดใน CNS
และ neurons ซึ่งยังตองการขอมูลเพิ่มเติม

- Beta adrenoceptors () : -adrenoceptor ส ว น ใ ห ญ อ ยู ใ น

peripheral tissues ทั่วไป แบงเปน 3 ชนิดยอย ไดแก 

1-adrenoceptor พบมากที่หัวใจ ดวงตา juxtaglomerular apparatus
ของ renal tubules และยังพบไดที่สมอง presynaptic terminal ของ adrenergic/

cholinergic neuron และเซลลไขมัน

2-adrenoceptor สวนใหญพบที่กลามเนื้อเรียบตาง ๆ เชน หลอดเลือด

หลอดลม และอาจพบที่กลามเนื้อหัวใจ ตับออน และตับ เปนตน

3-adrenoceptorพบมากที่ adipose tissue กระเพาะปสสาวะ และอาจ
พบที่หัวใจ

4.3 การตอบสนองเมื่อถูกกระตุน (ตารางที่ 1.3)

รีเซ็พเตอรแตละชนิดเมื่อถูกกระตุนจะตอบสนองอยางเปนขั้นตอน โดยกลไกการกระตุน
second messenger หรือ ion channel ตาง ๆ นํามาซึ่งการทํางานระดับชีวโมเลกุล (ตารางท ี่


1.2) แตภาพโดยรวมจะใหผลโดยยกตัวอยางพอสังเขปไดดังนี้ คือ การกระตุนที่ 2-
ู
ิ
adrenoceptor (ตําแหนงของรีเซ็พเตอรอยบนเซลลประสาทที่หลั่ง NE ออกมา) มผลในเชง
ี
ยบยั้ง (negative feedback) ไมใหมีการหลั่ง NE จากปลายประสาทมากเกนไป แตการกระตุน
ั

ิ
ั
ที่รีเซ็พเตอรที่อวยวะเปาหมาย (กระตุนที่ 1- , 1- หรือ 2-adrenoceptor ซึ่งขึ้นกับ
กระตุนที่อวัยวะใด) จะมีผลทําใหอวัยวะตอบสนองตอสารสื่อประสาทในเชิงกระตุน สงผลเหมือน

~ 23 ~