Page 231 - ตำราเภสัชวิทยาของยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนปลาย

Pharmacology of Drugs acting on PNS อชิดา จารุโชติกมล

ยารักษาโรคตอหิน

1. บทนํา
ิ
้
โรคตอหน เปนโรคทเกดพยาธสภาพทีเซลลของจอประสาทตาและขวประสาทตา จนอาจทา
ี
่

ิ
ั
ํ
ิ

่
ิ
ึ้
ิ
ใหตาบอดได สาเหตุหลักเกดจากความดันภายในดวงตาสูงขน ปจจัยของการเกดโรคอาจ
เกยวของกบพนธกรรม สายตาสั้นหรือยาวมากผิดปกติมาก อายุ เชื้อชาติ โรครวม เชน
ุ
ี่
ั
ั
โรคเบาหวาน โรคของดวงตา เปนตน การไหลเวียนผิดปกติหรือการสรางออกมามากของน้ําใน
ํ
ึ้
ดวงตามีสวนทําใหความดันในดวงตาสูงขน ระบบประสาทอัตโนมัติทาหนาที่ควบคุมการทํางาน
ของดวงตา ไดแกที่ ciliary body (epithelium) มี -adrenoceptor ควบคุมการสรางน้ําใน
ดวงตา สวนที่กลามเนื้อเรียบของมานตาหรือ iris โดยกลามเนื้อเรียบชนิด circular muscle มี
muscarinic (M) receptor และ radial muscle มี -adrenoceptor ซึ่งมีผลทําใหเกด
ิ
miosis และ mydriasis ตามลําดับ กลไกดังกลาวมีสวนเกี่ยวของกบทางไหลของน้ําในดวงตา
ั

(ดังภาพที่ 9.1)

2. พยาธิสรีรวิทยาของโรค
ึ้
ตอหินเปนโรคที่มีความดันภายในดวงตาสูงขน (มากกวา 21 mmHg) สําหรับตอหนมมปด
ุ
ิ
เฉียบพลัน (acute angle-closure glaucoma) จะมีความดันในดวงตาสูงขึ้นมากแบบเฉียบพลัน
ทําใหตาแข็งเหมือนหินและกระจกตาอาจขาวขุนจึงเปนที่มาของชื่อโรคนี้ อยางไรก็ตามผูปวยโรค

ี
ิ

ตอหินสวนใหญไมไดเกดอาการดังที่กลาวมา อกทั้งผูปวยตอหินชนิดมุมเปดเรื้อรัง (chronic
open-angle glaucoma) โดยเฉพาะแบบไมทราบสาเหตุซึ่งเปนชนิดที่พบไดบอย อาจไมแสดง

็
อาการใด ๆ ผูปวยจะไมทราบวามีความผิดปกติจนลานสายตาคอย ๆ ลดลง สูญเสียการมองเหน
อยางชา ๆ และเมื่อมีอาการตามัวจึงคอยมาตรวจพบวาเปนโรค ดังนั้นในผูมีความเสี่ยงควรตรวจ
ตาอยางนอยปละครั้งเพอปองกันการสูญเสียดวงตา ความดันในดวงตาจะเพมขึ้นจากกลไกหลัก
ิ่
ื่

สองกลไกที่ขาดสมดุล คือ ทางน้ําไหลของน้ําในดวงตาโดนกดขวาง หรือมการสรางน้ําในดวงตา
ี
ี
ั
มากขึ้น นอกจากนี้ความดันในดวงตาอาจสูงขึ้นชั่วคราวจากปจจยอื่น ๆ ได เชน หลังการผาตัด
ดวงตา การไดรับยาบางชนิด เชนกลุม anticholinergic drugs หรือ succinylcholine เปนตน
~ 210 ~