Page 168 - ตำราเภสัชวิทยาของยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนปลาย

Pharmacology of Drugs acting on PNS อชิดา จารุโชติกมล

2. พยาธิสรีรวิทยาของโรค

สาเหตุของโรคยังไมทราบแนนอน เชื่อวามาจาก sensory-motor signaling ของระบบ


ึ
ประสาทมีความผิดปกติ จงมีคําสั่งไปยังกลามเนื้อเรียบของระบบขับถายปสสาวะผิดปกติ
ุ
นอกจากนี้ยงอาจเกดจากการเสื่อมสภาพตามอาย กลามเนื้อบริเวณอุงเชิงกรานหยอนยาน
ั
ิ
ั้
กลามเนื้อเรียบของกระเพาะปสสาวะผิดปกติ มีการอุดกนทบริเวณคอของกระเพาะปสสาวะ
ี่
(bladder neck) หรือเปนอาการทเกดขึ้นภายหลังการผาตัดรักษาอาการปสสาวะเล็ด เปนตน
ิ
ี่
อีกทั้งยังไมทราบกลไกความแตกตางระหวาง OAB-wet และ OAB-dry

3. กลุมยาที่ใชรักษาโรค

ยาจัดเปนแนวทางการรักษาลําดับรองลงมาจากการปรับปจจัยกระตุนอาการและฝกการ

กลั้นปสสาวะ กลุมยาหลักในการรักษา OAB มี 2 กลุม คือ anticholinergic drugs และ beta3-
adrenoceptor agonists โดยยาจะมีผลใหกลามเนื้อเรียบของกระเพาะปสสาวะคลายตัว ลด

การบีบตัวของกลามเนื้อนั้นจะชวยเพิ่มความจุของกระเพาะปสสาวะ จึงชวยชะลอการขบถาย
ั
ปสสาวะออกไปได

- Anticholinergic drugs (antimuscarinic drugs, muscarinic antagonists)

เชน tolterodine 4 มก. (extended release capsule, ER-cap วันละครั้ง),
oxybutynin 5-10 มก. (immediate release tablet, IR-tab วันละ 2-3 ครั้ง, ER-tab วันละ

ครั้ง), solifenacin (5-10 มก.), fesoterodine (8 มก.) and trospium (60 มก.) นอกจากนี้ยง
ั
มีทางเลือกยาในรูปแผนแปะผิวหนัง เชน transdermal system (TDS) oxybutynin (patch
or gel 10%) เปนตน

กลไกการออกฤทธิ์ ยาออกฤทธิ์ยับยั้ง muscarinic receptor ทําใหยับยั้งการทํางาน

ของระบบประสาทพาราซิมพาเทติกที่มายังกระเพาะปสสาวะ มีผลใหกระเพาะปสสาวะบีบตัว
ลดลง

ผลขางเคียง ปากคอแหง ตาแหง คันตา ทองผูก เห็นภาพไมชัด เหงื่อไมออก ความ

ิ
ุ
ดันลูกตาสูงในตอหนชนิดมุมปด ทองอืดเฟออาหารไมยอย ปสสาวะไมออก อณหภูมรางกาย
ิ
สูงขึ้น การใชยาระยะยาวอาจมีผลตอความจําโดยเฉพาะในผูสูงอายุ พบไดไมบอยคือหัวใจเตน
เร็วผิดจังหวะ ยากลุมนี้อาจเพมอาการขางเคียงกบผูปวย Sjogren’s syndrome (โรคที่ผูปวยมี

ิ่
ั

~ 147 ~