Page 123 - ตำราเภสัชวิทยาของยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนปลาย
P. 123
Pharmacology of Drugs acting on PNS อชิดา จารุโชติกมล
- Cardio-selective (1) adrenergic blocking agents ออกฤทธิ์
ื่
ขัดขวางเฉพาะ 1-adrenoceptor ที่หัวใจ แตก็ยังอาจมีผลตอ -adrenoceptors ชนิดอนได
ดวยถาใชขนาดสูง
ยากลุม -adrenergic blocking agents ใชประโยชนในการรักษาโรคทาง
ระบบไหลเวียนโลหิต เชน ความดันโลหิตสูง, ไมเกรน angina pectoris, arrhythmia,
hyperthyroidism และยารูปแบบหยอดตาใชรักษาตอหิน (ตารางที่ 3.5)
Propranolol
เปนยาหลักของกลุม non-selective -adrenergic blocking agents สามารถ
แยงจบกับ 1- และ 2-adrenoceptors ทําใหผลการกระตุน -adrenoceptor ของระบบ
ั
ประสาทซิมพาเทติกในรางกายลดลง
ื่
เภสัชจลนศาสตร ถูกดูดซึมไดดีในทางเดินอาหาร แตถูกทําลายเร็วมากเมอผานตับ
(มี first-pass metabolism) กอนที่ยาจะใหผลในการรักษา อาหารชวยลดการทําลายเมื่อยาผาน
ตับ ทําใหมีปริมาณยาที่ถูกทําลายลดลง ทําใหผลในการรักษาดีขึ้น ยาจับกับโปรตีนในเลือดได
90-95% และถูกขับออกทางปสสาวะหลังจากถูกเปลี่ยนแปลง ยาชนิดอื่นในกลุมนี้มีความ
แตกตางของคุณสมบัติทางเภสัชจลนศาสตร (คาครึ่งชีวิต การละลายในไขมัน) และมี
ความจําเพาะตอรีเซ็ตเตอรแตกตางกัน รวมถึงฤทธิ์การกระตุนระบบประสาทซิมพาเทติกได
บางสวน (intrinsic sympathomimetic activity, ISA หรือ partial agonist activity) ดังแสดง
ในตารางที่ 3.6
ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา (ภาพที่ 3.4)
1 ระบบไหลเวียนโลหิต หัวใจเตนชาลง การบีบตัวลดลง cardiac output ลดลง การ
ใชออกซิเจนของกลามเนื้อหัวใจลดลง ความดันโลหิตลดลง
ิ์
2 ระบบหายใจ propranolol ออกฤทธขัดขวาง 2-adrenoceptors ที่หลอดลม
ทําใหหลอดลมหดตัว
3 Metabolism เมื่อกลูโคสในเลือดต่ํา ระดับกลูโคสจะกลับมาสูงขนไดชา เพราะ
ึ้
ขัดขวาง glycogenolysis (การเปลี่ยน glycogen เปน glucose)
~ 103 ~