Page 210 - ตำราเภสัชวิทยาของยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนปลาย

Pharmacology of Drugs acting on PNS อชิดา จารุโชติกมล

สรุป

ื

ิ
โรคหดเปนโรคของระบบทางเดินหายใจสวนลาง สาเหตุเกดจากหลอดลมของผูปวยมี
ั
ิ
ํ
ื่
ความไวตอการกระตุนมากกวาคนปกติ สงผลทาใหเกดการอกเสบของเยอบุทางเดินหายใจ
ทางเดินหายใจแคบลง เมอมีอาการ เรียกวา acute asthma attack จะเกดการหดตัวของ
ื่
ิ

หลอดลมแบบชั่วคราว ผูปวยหายใจไดลําบาก ยาที่มีฤทธิ์ขยายหลอดลม (bronchodilators)
ไดแก ยา 2-adrenoceptor agonists, anticholinergic agents และกลุม xanthine และ
อนุพันธ ตามแนวทางของ GINA guideline ค.ศ. 2021 มีเพยงกลุม 2-adrenoceptor
ี
ิ
agonists ที่แนะนําใหผูปวยใชเพอบรรเทาอาการกรณีเกด acute asthma attack โดยม ี
ื่
คําแนะนําการใชยาขยายหลอดลมสรุปดังนี้
2-adrenoceptor agonists: ไดแก ยาที่ออกฤทธิ์สั้น (SABA เชน epinephrine,

salbutamol, terbutaline) ใชในกรณี acute asthma attack ได สวนยากลุมที่ออกฤทธิ์ยาว

ื่
ํ
ั

(LABA เชน salmeterol) จะใชเพอควบคุมอาการปองกนการกาเริบ โดยตองใหรวมกบ
ั
Corticosteroids ชนิดพนทางปากเสมอ (inhale corticosteroids; ICS) ใชสําหรับผูปวยที่มี

อาการของโรครุนแรงระดับปานกลาง (moderate symptom) ขึ้นไป LABA หนึ่งชนิดคือ
formoterol (plus ICS) สามารถใหในผูมีอาการหอบหืดกําเริบเฉียบพลันไดเนื่องจากยา
formoterol มี onset ที่ออกฤทธิ์เร็วใกลเคียงกับ SABA

Anticholinergic agent ยามีประสิทธิภาพต่ํากวากลุมแรก จะใชเพอควบคุมอาการ
ื่

มากกวารักษาอาการกําเริบเฉียบพลัน โดยใหใชกลุมที่ออกฤทธิ์ยาว (LAMA) เชน tiotropium
เปนตน เปนยาเสริมเพอควบคุมอาการในกรณีโรคมีอาการในระดับรุนแรงและไดใชยาอื่นมาแลว
ื่
ยังควบคุมอาการไมได 



Theophylline เปนยากลุมเดียวที่ไมสามารถใหโดยการสูดพนทางปากได ยาในกลุมนี้
ตองระมัดระวังการใชยาอยางมากเนื่องจากยามี therapeutic index แคบและมี CYP1A2 drug
interaction ยานี้ใชเปนยาทางเลือกเพอควบคุมอาการในกรณีผูปวยที่มีอาการรุนแรงระดับปาน
ื่
ื่
กลางขนไป ไมใชเพอรักษาอาการกาเริบเฉียบพลัน ปจจุบันมียาทางเลือกอน ๆ ที่แนะนําใหใช
ื่
ํ
ึ้
มากกวายากลุมนี้

~ 189 ~