Page 249 - ตำราเภสัชวิทยาของยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนปลาย

Pharmacology of Drugs acting on PNS อชิดา จารุโชติกมล

บทที่ 1

กรณีศึกษา
ุ
ั
ั
ระบบประสาทอตโนมติเปนระบบประสาทที่ทําหนาที่รักษา homeostasis ในรางกายมนษย ไดแก 
่
่
สมดุลระดับความดันโลหต (blood pressure) เมือมีการเปลียนแปลงระดับความดันโลหิต baroreceptor
ิ
ั
ั
reflex จะมการสงสญญาณไปยงระบบประสาทสวนกลาง เกดคาสังมายงระบบประสาทอตโนมัตและอวยวะ
ี
ั
ิ
ั
่
ั
ิ
ํ
เปาหมาย (หัวใจและหลอดเลือด) เชน เมื่อความดันโลหิตลดลง จะมีการเพิ่มการทํางานของระบบประสาทซิม
พาเทติก [เพิ่มการหลั่งสารสื่อประสาท NE ไปกระตุน 1-adrenoceptors ที่หัวใจใหเพิ่ม heart rate
(chronotropic) และแรงบีบตัว (inotropic) และไปกระตุน 1-adrenoceptors ที่หลอดเลือดทําใหหลอด
เลือดหดตัว] และลดการทํางานของระบบประสาทพาราซิมพาเทติก [ลดการหลั่ง ACh ที่จะไปมีผลกับ M2
ิ
ั
ั
่
่
ิ
cholinoceptors ที่หัวใจ] ในทางกลับกนหากความดันโลหตเพมขนจะเกดผลตรงกนขามกบทีไดกลาวมา

้
ึ

ิ
ั
Promethazine คือ sedative-antihistamine ที่มีฤทธิ์เปน potent -adrenoceptor blocker
ิ


่
เมอผูปวยลกยนหลังจากทําฟนเสรจซึงมักเกด orthostatic hypotension การปรับตัวเพื่อรักษาสมดุลของ
ื
็
่
ุ
ื
ระดับความดันโลหิตโดยระบบประสาทซิมพาเทติก ผาน -adrenoceptor เพื่อทําใหหลอดเลือดหดตัวและ
้
ิ

ิ
เพมความดันโลหต จะไมสามารถเกดขนได แตยาไมมผลยบยัง -adrenoceptors ดังนั้นการที่เกิด
ิ
่

ี
ั
้
ึ
hypotension จึงเปนสาเหตุของการกระตุน reflex tachycardia ได
หมายเหตุ หลอดเลือดควบคุมโดยระบบประสาทซิมพาเทติกเทานั้น

~ 228 ~